Để mua được ô tô ở Việt Nam, bạn cần có sẵn một khoản tiết kiệm và thu nhập ở mức khá trở lên để nuôi xe trong quá trình sử dụng. Hiện tại, tỷ lệ sở hữu ô tô ở Việt Nam cũng thấp, chỉ 23 xe trên 1.000 người (số liệu 2020).
Tuy nhiên, ở các thị trường khác ở châu Á khác như Thái Lan, mua xe ô tô đỡ tốn kém hơn nhiều và thủ tục cũng rất nhanh chóng. Chỉ trong năm 2020, đã có 292,3 xe đăng ký mới trên 1.000 người ở Thái Lan, gấp 12,69 lần Việt Nam.
Nguyên nhân của sự chênh lệch này là giá ô tô ở Việt Nam cao hơn nhiều do phải chịu nhiều loại thuế phí như thuế VAT, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, đặc biệt với ô tô con dưới 10 chỗ ngồi. Chưa hết, người mua phải chịu thêm các loại thuế phí thêm vào như phí trước bạ với mức thu lên tới 12% giá xe.
Cụ thể, chi phí mua ô tô ở Việt Nam bị đội lên do các loại thuế sau.
Thuế nhập khẩu
Với xe du lịch dưới 10 chỗ nhập khẩu thuộc ASEAN, thuế nhập khẩu là 30%, khu vực khác là 70-80%.
Thuế tiêu thụ đặc biệt
Phụ thuộc vào dung tích xi lanh của từng xe, mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô dao động từ 35% đến 150% giá trị xe.
Thuế giá trị gia tăng (VAT)
Thuế giá trị gia tăng là loại thuế được áp lên hầu hết mọi sản phẩm, dịch vụ đang lưu hành ở Việt Nam, bao gồm ô tô. Mức thuế VAT với ô tô là 10% sau thuế tiêu thụ đặc biệt.
Để tính được mức thuế VAT của một chiếc ô tô cụ thể, bạn chỉ cần tìm giá chiếc xe đó ở bảng giá xe ô tô 2021 rồi lấy mức giá đó nhân với 10% là xong. Ví dụ, một chiếc xe có giá 950 triệu, thuế VAT bạn cần đóng là: 950.000.000 x 10% = 95.000.000 (đồng)
Phí trước bạ
Phí thu phí trước bạ được quy định trong Nghị định 140/2016/NĐ-CP đối với ô tô đăng ký lần đầu là 10% giá trị xe. Tuy nhiên, mức thu có thể được điều chỉnh khác đi tùy theo từng địa phương, nhưng không được vượt quá 50% mức quy định. Ví dụ, mức thu phí trước bạ ở thành phố Hồ Chí Minh là 10%, ở Hà Nội và Hải Phòng là 12%.
Phí kiểm định
Đây là khoản tiền chi trả cho việc kiểm tra xem chiếc ô tô của bạn có đạt tiêu chuẩn chất lượng để đưa vào sử dụng hay không. Theo đó, các mục cần kiểm tra bao gồm độ an toàn, số máy, biển số xe, dầu nhớt, phanh xe, nước làm mát, số khung, bánh xe, hệ thống đèn, bảng đồng hồ, cần gạt nước, phanh tay, chốt cửa, vv. Phí kiểm định với xe dưới 10 chỗ là 240.000, cộng thêm phí cấp giấy chứng nhận kiểm định 100.000, theo Thông tư số 238/2016/TT-BTC cấp ngày 11/11/2016 của Bộ Tài chính.
Phí lấy biển số mới
Xe lưu thông trên đường cần có biển số, đây là thông tin xác định độc nhất cho từng chiếc xe. Mức phí lấy biển số mới cho xe ô tô ở Hà Nội là 20 triệu đồng, ở Thành phố Hồ Chí Minh là 11 triệu đồng, ở các thành phố khác trực thuộc trung ương, tỉnh, xã là 1 triệu đồng, và ở các khu vực khác là 200.000 đồng.
Phí bảo trì đường bộ
Đây là khoản phí bạn cần nộp hằng năm, hoặc tối đa 30 tháng 1 lần. Mức phí bảo trì đường bộ với xe ô tô dưới 10 chỗ là 130.000 đồng/tháng, tương đương 1.560.000 đồng/năm.
Phí bảo hiểm dân sự bắt buộc
Chủ xe phải nộp khoản phí này theo quy định tại Thông tư số 22/2016/TT-BTC, mức phí là 480.700 đồng/năm đối với xe dưới 6 chỗ không kinh doanh vận tải và 873.400 đồng/năm đối với xe từ 6-11 chỗ.
Bảo hiểm vật chất
Đây không phải là một khoản phí bắt buộc nhưng bạn nên chuẩn bị. Mục đích của bảo hiểm vật chất xe là giúp bạn đỡ một phần thiệt hại khi xe gặp tai nạn, bị trộm phụ kiện, hoặc hư hỏng do va chạm, vv. Thông thường, mức phí bảo hiểm tỷ lệ thuận với giá trị của xe.
Bảo hiểm thân vỏ
Khoản phí này cũng không bắt buộc, bạn có thể lựa chọn mua để giảm thiểu thiệt hại kinh tế khi thân, vỏ xe bị tác động, ví dụ như xước sơn, va chạm, móp méo, hỏa hoạn, vv.
Cách tính chi phí khi mua xe 4-5 chỗ ở Việt Nam
Ví dụ, bạn muốn mua xe Ford-Mustang 2.3 EcoBoost Convertible 2021 ở Hà Nội với giá niêm yết 3.400.000.000 đồng, các thuế phí bạn cần nộp như bảng sau. Ở đây không tính thuế VAT, thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt do giá niêm yết xe thường đã bao gồm các loại thuế trên.
Ngoài các thoại thuế đang đè lên xe ô tô, giá cao làm kìm hãm nhu cầu mua xe ở Việt Nam, từ đó hạn chế sản lượng ô tô. Hệ quả là chi phí sản xuất bị đội lên và giá xe càng cao hơn.
Tuy nhiên, trong tương lai, giá ô tô ở Việt Nam sẽ hạ bớt khi các hãng đầu tư vào nhà máy lắp ráp ở Việt Nam. Bên cạnh đó, trong năm nay, Chính phủ có thể sẽ giảm dần mức thuế phí với xe ô tô khi Hiệp định EVFTA và Nghị định 57/2020/NĐ-CP có hiệu lực. Hy vọng lúc đó giá ô tô sẽ dễ thở hơn với dân ta.
