Chúng ta thường nghe nhiều đến câu “Giàu đổi bạn sang đổi vợ”. Thế nhưng, trong dân gian lại còn có câu “Giàu vì bạn sang vì vợ”. Vậy câu nói ấy có nghĩa là gì?
Trong các mối quan hệ tồn tại trên đời, mối quan hệ vợ chồng và mối quan hệ bạn bè là hai mối quan hệ “đồng hành” với nhau nhiều nhất. Khi nhắc đến sự liên kết giữa vợ chồng và bạn bè, ông cha ta có câu “Giàu vì bạn sang vì vợ”. Bài viết dưới đây, VOH sẽ cùng bạn tìm hiểu ý nghĩa của câu nói trên cũng như bài học về mối quan hệ vợ chồng và bạn bè trong cuộc sống.
“Giàu vì bạn sang vì vợ” là gì?
Trước hết, cần xác định câu nói “Giàu vì bạn sang vì vợ” là một câu tục ngữ trong kho tàng Văn học Việt Nam. Câu nói ấy là sự đúc kết từ chính kinh nghiệm sống lâu đời của ông cha ta về cách ứng xử của người đàn ông trước bạn bè và người vợ của mình.
Câu tục ngữ này có hai cách hiểu do sự xuất hiện của từ “vì” trong câu. Bởi từ “vì” có thể đặt trong nghĩa mục đích nhưng cũng có thể dùng trong nghĩa nguyên nhân, và ở mỗi trường hợp sẽ cho ra một ý nghĩa khác nhau.
- Cách hiểu thứ nhất: Tục ngữ “Giàu vì bạn sang vì vợ” nằm trong nghĩa mục đích. Tức là, một người đàn ông khi gặp bạn bè, dù anh ta đang ở trong hoàn cảnh nào cũng đều cố tỏ ra mình là người giàu có và hào phóng. Còn với vợ, anh ta luôn “biến” mình thành một người sang trọng, có tài để nhận được sự nể trọng từ vợ và những người xung quanh.
- Cách hiểu thứ hai: “Giàu vì bạn sang vì vợ” nằm ở nghĩa nguyên nhân. Khi đó, chúng ta có thể hiểu nhờ có những người bạn tốt mà người đàn ông trở nên giàu có hơn. Nhờ có được người vợ tần tảo sớm hôm vất vả mà người đàn ông trở nên sang trọng hơn.
Và dù hiểu theo cách nào thì câu tục ngữ “Giàu vì bạn sang vì vợ” cũng là một bài học kinh nghiệm của dân gian về cách ứng xử và mối quan hệ của người đàn ông đối với gia đình (người vợ) và xã hội (bạn bè). Khi một người đàn ông có thể giải quyết chu toàn được các mối quan hệ ấy thì cuộc sống mới vẹn toàn, sung túc, giàu có và hạnh phúc hơn.
“Giàu vì bạn sang vì vợ” tiếng Anh, tiếng Trung là gì?
“Giàu vì bạn sang vì vợ” là một câu tục ngữ Việt Nam và trong tiếng Anh, câu tục ngữ này có thể dịch là “Wealth because of friends, luxury because of wife” (Giàu có vì bạn bè, xa hoa nhờ vợ).
Với tiếng Trung, câu tục ngữ “Giàu vì bạn sang vì vợ” không được dịch theo nghĩa gốc. Nhưng trong thành ngữ tiếng Trung có câu “富不嫌妻，难不坑友” (fù bù xián qī, nàn bù kēng yǒu) với ý nghĩa gần giống. Cụ thể, câu “富不嫌妻，难不坑友” có thể hiểu là một người đàn ông dù giàu có cũng không chê bai vợ mình. Giống như khi gặp lúc khó khăn cũng không bao giờ hại bạn bè.
“Giàu vì bạn sang vì vợ” có phải là dị bản của “Giàu đổi bạn sang đổi vợ” không?
Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, ngoài câu “Giàu vì bạn sang vì bạn” thì còn có một câu khác là “Giàu đổi bạn sang đổi vợ”. Nhiều người cho rằng, một trong hai câu trên là dị bản của câu còn lại. Tuy nhiên, thực tế đây là hai câu tục ngữ riêng biệt, bởi hình thức và ý nghĩa của chúng khác nhau hoàn toàn.
Trong khi câu tục ngữ “Giàu vì bạn sang vì vợ” nói về cách ứng xử của người đàn ông đối với vợ và bạn bè của mình, thì câu “Giàu đổi bạn sang đổi vợ” lại mang ý nghĩa phê phán những kẻ thay lòng đổi dạ, bạc bẽo. Khi nghèo khó thì nương tựa người khác, nhưng một khi đã giàu sang thì liền thay đổi.
Như vậy, “Giàu đổi bạn sang đổi vợ” là một câu tục ngữ có ý nghĩa khác hoàn toàn với câu “Giàu vì vợ sang vì bạn”, mặc dù cả hai câu khi đọc có vẻ giống nhau về từ ngữ. Ngoài ra, dân gian ta còn có một câu khác cũng nói về cách cư xử của người đàn ông, đó là “Giàu vì bản, sang vì vở”.
Theo câu tục ngữ trên, từ “bản” có thể hiểu là bản lĩnh của người đàn ông. Một người đàn ông có bản lĩnh luôn biết chọn bạn mà chơi. Họ thường sẽ kết bạn với những người có cùng quan điểm, cùng tư tưởng với mình để có thể cùng giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Hơn hết, với một người có bản lĩnh thì con đường đến với thành công và sự giàu có sẽ không còn xa.
Còn từ “vở” ở đây có thể hiểu là sự học hành. Một người đàn ông có học thức họ sẽ trở nên “sang” hơn trong giao tiếp. Ngoài ra, người có học thức cao cũng sẽ biết cách chọn được một người vợ tốt, phù hợp với mình. Một người vợ mà có đủ các đức tính “công dung ngôn hạnh”.
Bài học cuộc sống từ câu nói “Giàu vì bạn sang vì vợ”
Người ta hay nói, mối quan hệ vợ chồng như hai nửa của một quả cầu, thiếu đi một nửa thì không thể tròn. Một gia đình có hạnh phúc hay không thì ngoài sự chung thủy của người chồng, còn có vai trò của người vợ. Do đó, câu tục ngữ “Giàu vì bạn sang vì vợ” như một nhờ nhắc nhở của người xưa về tầm quan trọng của người vợ và những người xung quanh, nhất là bạn bè.
Rõ ràng, một gia đình hạnh phúc không thể thiếu đi đôi bàn tay đảm đang của người vợ. Vợ chính là người tình, người bạn, tri kỷ cùng sánh bước với chồng trong hành trình cuộc sống.
Người ta hay nói “Phía sau một người đàn ông thành công luôn có bóng dáng người phụ nữ” quả không sai. Không chỉ là hậu phương cho chồng, người vợ còn phải mang trong mình sự sẵn sàng lắng nghe, san sẻ, đồng cảm với chồng. Khi gặp khó khăn, thất bại, người vợ sẽ là chỗ dựa để động viên chồng, cùng chồng bước qua khó khăn.
Người vợ tốt không chỉ giúp chồng an tâm trong việc chăm sóc gia đình, nuôi dạy con cái mà còn cả trong sự thăng tiến của chồng. Một người vợ cư xử thông minh, khéo léo với người ngoài cũng sẽ khiến chồng cảm thấy hãnh diện. Do đó, “sang vì vợ” chính sự tự hào mà người chồng có được khi lấy một người vợ “giỏi việc nước đảm việc nhà”.
Còn cụm từ “giàu vì bạn” mà ông cha ta nhắc đến ở đây chính là những người bạn tốt sẽ giúp đỡ chúng ta trong sự nghiệp. Khi ta gặp khó khăn, họ sẵn sàng giúp đỡ, cho ta những lời khuyên đúng đắn mà không mưu tính thiệt hơn. Khi có được những người bạn tốt, chúng ta sẽ dễ dàng phát triển và có được những thành công mong muốn.
Thời thế thay đổi, cuộc sống không phải lúc nào cũng nghèo khổ hay giàu sang. Do đó, nếu một mai được giàu sang chúng ta đừng vội quên đi người vợ tào khang của mình cũng như những người bạn thuở hàn vi. Là một người đàn ông, phải nhận thức rõ vai trò của những người xung quanh đối với cuộc sống của mình, đối xử tốt với những mối quan hệ, đặc biệt là quan hệ gia đình.
Phải luôn tâm niệm trong lòng, những gì chúng ta có được ngày hôm nay ngoài sự cố gắng của bản thân thì còn có sự giúp đỡ của những thân xung quanh ta. Đó là những thứ tình cảm chân thành, quý giá không thể mua được bằng tiền bạc hay bất kỳ của cải vật chất nào.
