Mẹ tôi mất đột ngột, chị dâu chẳng rơi nước mắt cũng không đeo khăn tang khiến cả nhà ‘ngứa mắt’ chửi là đồ vô phúc. Chị không phản kháng mà vẫn âm thầm làm đúng công việc của mình, cho tới khi gia quyến đang ngồi cúng cơm để di quan thì thầy cúng có lấy tấm vải đỏ trên quan tài rồi đọc to, cả nhà nghe xong đều bủn rủn tay chân khi biết mẹ đã ra đi vì…

 

Ngày mẹ tôi mất, không khí trong nhà tràn ngập tang thương. Người người khóc lóc thảm thiết, khăn tang trắng xóa phủ khắp nơi. Thế nhưng, giữa cảnh tượng đau buồn ấy, chị dâu tôi lại khiến mọi người khó chịu. Chị không khóc, không đeo khăn tang, chỉ lặng lẽ lo liệu công việc hậu sự. Những người thân trong nhà, đặc biệt là các cô chú lớn tuổi, không ngừng thì thầm, xì xào:

“Đúng là đồ vô phúc, mẹ chồng mất mà không biết đau buồn gì cả.”
“Nhìn mà chướng mắt. Người gì mà lạnh lùng như đá.”

Những lời trách móc, dè bỉu cứ thế dồn về phía chị. Dù vậy, chị không lên tiếng phản kháng, cũng chẳng tỏ vẻ bực bội. Chị chỉ lặng lẽ làm hết mọi việc cần làm, từ chuẩn bị lễ cúng đến chăm sóc từng chi tiết nhỏ cho tang lễ.

Đến ngày di quan, khi cả gia đình tập trung bên quan tài để cúng cơm lần cuối, một sự kiện bất ngờ đã xảy ra. Thầy cúng, sau khi hoàn thành nghi thức, chậm rãi lấy từ trên quan tài một tấm vải đỏ gấp gọn. Tấm vải ấy được mẹ tôi để sẵn trước khi mất, nhờ thầy cúng giữ lại để đọc trong ngày trọng đại này.

Sự khác nhau giữa Phong tục tang ma của người Việt xưa và nay .


Thầy mở tấm vải ra, từng dòng chữ ngay ngắn hiện lên trước mắt mọi người. Đó là di chúc của mẹ tôi, viết bằng tay:

“Các con của mẹ,
Cuộc đời mẹ chẳng cầu mong gì ngoài việc các con sống hòa thuận và yêu thương nhau. Nhưng mẹ phải nói rõ một điều: người mẹ tin tưởng nhất chính là con dâu cả. Mẹ biết con dâu không giỏi thể hiện cảm xúc, nhưng con là người biết lo toan, gánh vác, và luôn nghĩ cho gia đình. Sau khi mẹ mất, mẹ mong con sẽ thay mẹ chăm lo cho cả nhà. Tấm lòng của con, mẹ hiểu rõ hơn bất kỳ ai. Đừng bận tâm tới lời nói của người đời. Hãy sống đúng với chính mình.


Từng chữ, từng lời trong di chúc như nhát búa đánh mạnh vào những lời trách móc trước đó. Tất cả im lặng. Cả nhà cúi đầu, đôi mắt ai nấy đỏ hoe vì hổ thẹn. Những lời chỉ trích trước đó giờ hóa thành sự biết ơn và kính phục.

Chị dâu vẫn không nói gì, chỉ lặng lẽ bước tới dâng nén nhang cuối cùng lên bàn thờ mẹ. Nhưng tôi biết, khoảnh khắc ấy, chị không cần bất cứ lời giải thích nào nữa.

Và từ ngày đó, gia đình chúng tôi dần thay đổi. Không còn những lời đàm tiếu, không còn những ánh mắt nghi ngờ. Mọi người hiểu ra rằng, đôi khi, tình yêu và sự kính trọng không cần phải thể hiện bằng nước mắt hay hình thức bề ngoài. Chỉ cần sự chân thành, như chị dâu tôi đã làm, cũng đủ để chứng minh tất cả.