Lịch sự là nền tảng cơ bản để hình thành nhân cách mỗi người. Vì vậy dạy con những phép lịch sự cơ bản từ khi con còn nhỏ là điều bất cứ ông bố bà mẹ nào cũng cần phải thực hiện.
1. Sử dụng câu “Vui lòng”, “Cảm ơn” và “Xin lỗi” đúng cách
Người Việt vẫn có câu “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Vì vậy mà những lời nói tưởng chừng đơn giản như “Vui lòng”, “Cảm ơn”, “Xin lỗi” lại có ý nghĩa vô cùng lớn trong việc giao tiếp hàng ngày.
Khi muốn nhờ vả người khác điều gì đó, trẻ cần phải biết cách nói “Vui lòng”, khi đã được giúp đỡ xong thì câu “Cảm ơn” là tuyệt đối không thể quên. Và đặc biệt, lúc trẻ làm sai thì câu “Xin lỗi” rất quan trọng. Vì những câu nói này khá đơn giản nên dễ bị bố mẹ xem nhẹ nhưng thực tế thì đây chính là một trong những cách cơ bản nhất để thể hiện sự tôn trọng người khác.
Trẻ cần phải biết cách nói cảm ơn khi được giúp đỡ. (Ảnh minh họa)
2. Không bình phẩm, chê bai về ngoại hình của người khác
Trời sinh ra mỗi người một vẻ bề ngoài khác nhau và không phải ai may mắn để có được diện mạo xinh xắn, ưa nhìn. Nhưng không phải vì thế mà người ta có quyền chê bai hay miệt thị ngoại hình của những người không được dễ coi. Bởi vì điều này tạo cho trẻ sự ám ảnh về ngoại hình và hình thành cho trẻ thói quen “nhìn mặt mà bắt hình dong” như ông bà ta vẫn nói. Vì vậy, trẻ cần được dạy không bao giờ được bình phẩm về ngoại hình của người khác từ khi còn nhỏ để tránh thói quen xấu sau này.
3. Không chỉ tay hoặc nhìn chằm chằm vào mặt người đối diện
Khi đang nói chuyện với người khác, hành động chỉ tay hoặc nhìn chằm chằm theo kiểu săm soi sẽ khiến họ cảm thấy khó chịu. Tuy nhiên khi trẻ còn nhỏ thì khá là khó khăn để trẻ hiểu được điều này. Do đó, bố mẹ hay để trẻ thử trải nghiệm cảm giác khó chịu đó. Khi đã hiểu và biết được cảm giác này thì trẻ biết tại sao không nên hành động như thế.
(Ảnh minh họa)
4. Không cắt ngang khi người khác đang nói
“Người nói phải có kẻ nghe” nên việc cắt ngang khi người khác đang nói chuyện là một hành động vô cùng bất lịch sự. Hơn thế nữa nếu trẻ con còn làm hành động này với người lớn thì lại càng khó mà chấp nhận được. Nên bố mẹ hãy nhắc con không được cắt ngang khi người khác đang nói, dù đó là người lớn hay bạn bè. Nếu trong trường hợp buộc phải cắt ngang thì thay vì hét lớn để gây sự chú ý của người khác thì hãy chỉ cho trẻ cách xin phép được có ý kiếm hoặc cắt lời nhé.
5. Trả lời điện thoại đúng cách
Ngày nay, điện thoại là một vật vô cùng phổ biến với mọi gia đình và mọi người. Khi bố mẹ đang dở tay hoặc không ở nhà thì việc trẻ phải nghe điện thoại là điều khó tránh khỏi. Nhưng không phải đứa trẻ nào cũng được bố mẹ dạy cho cách trả lời điện thoại đúng mực. Vì vậy trẻ cần học cách trả lời điện thoại sao cho lịch sự.
Trẻ cần học cách trả lời điện thoại sao cho lịch sự. (Ảnh minh họa)
Đối phương thường sẽ là những người lớn tuổi hơn nên câu đầu tiên mà trẻ cần phải nói sẽ là “Alo ạ”, khi biết trước người gọi là ai thì trẻ có thể nói luôn: “Cháu chào…. ạ”, “Bố/mẹ cháu đang bận, … có cần nhắn gì không ạ”,… Đây đều là những câu nói khá đơn giản, dễ nhớ và dễ thực hiện kể cả khi trẻ còn rất nhỏ.
6. Tự giới thiệu bản thân đúng cách
Không chỉ sau này, khi đã lớn thì trẻ mới cần biết cách tự giới thiệu bản thân mà đây là điều trẻ cần biết dù còn nhỏ. Đó có thể là tình huống trẻ giới thiệu bản thân trước cả lớp, là lúc có ai đó là người quen của bố mẹ muốn làm quen với trẻ. Lúc này đây, tốt nhất trẻ nên được dạy cách nhìn thẳng vào mắt người nghe, hơi mỉm cười và nói về những thông tin cơ bản nhất của mình.
7. Luôn gõ cửa hoặc hỏi ý kiến trước khi vào phòng
Mỗi người đều cần một không gian riêng tư và được người khác tôn trọng điều đó, kể cả trẻ nhỏ. Bố mẹ sẽ không thể lấy lý do vì trẻ còn nhỏ, chưa hiểu chuyện nên bỏ qua lỗi lầm này được. Cho nên bất kể là ở trong nhà hay khi đi đâu, trẻ cũng cần phải gõ cửa hoặc hỏi ý kiến trước khi muốn vào phòng người khác.
Bất kể là ở trong nhà hay khi đi đâu, trẻ cũng cần phải gõ cửa hoặc hỏi ý kiến trước khi muốn vào phòng người khác. (Ảnh minh họa)
8. Che miệng khi ho hoặc hắt hơi
Đây cũng là một hành động thể hiện phép lịch sự nhưng lại có khá ít bố mẹ để ý. Khi ho hoặc hắt hơi, sẽ có rất nhiều vi khuẩn theo đó bay ra, điều này gây không ít khó chịu cho những người xung quanh, đặc biệt là nơi đông người. Tuy nhiên nhiều bố mẹ cho rằng đó chỉ là trẻ con nên không cần phải để ý. Nếu đang có suy nghĩ này thì bố mẹ hãy thay đổi và chỉnh sửa lại con mình luôn nhé.
9. Không chóp chép hoặc mở miệng khi nhai thức ăn
Giống như nhiều phép lịch sự khác, nhiều bố mẹ thường mặc định là trẻ con thì không cần để tâm những điều này. Thế nhưng mở miệng hoặc chóp chép khi nhai thức ăn lại là một hành động khiến những người ngồi ăn cùng cảm thấy khó chịu. Nếu không chỉ dạy cho con từ nhỏ thì sau này sẽ hình thành thói quen và con khó lòng mà từ bỏ được.
Thói quen ăn uống lịch sự nên được bố mẹ chỉ cho trẻ từ những bữa ăn hàng ngày trong nhà. (Ảnh minh họa)
10. Dọn dẹp sau khi ăn xong
Người Việt thường cho rằng ai ăn sau thì đó sẽ là người dọn rửa. Tuy nhiên nếu như khi trẻ ăn xong mà vẫn còn những người khác trong gia đình đang ăn hoặc chưa ăn thì trẻ cần phải biết tự thu dọn và sắp xếp bát đũa của mình. Điều này sẽ giúp cho người ăn phía sau không cảm thấy khó chịu.
